Identification of Vezirağa Aqueduct in Izmir as a Historical Monument

Abstract

During 17th century, the developing commercial activities in İzmir took the attentions of senior people from the government to the city. Köprülü Fazıl Ahmet Paşa realized the lack of water supply in İzmir and ordered to construct an aqueduct on Melez valley and fountains to the city center. The system was constructed in 1674 with an aqueduct named Vezirağa Aqueduct, ten old restored fountains and seventy-three new fountains in the city center. This study aims to identify historical, architectural and structural characteristics of Vezirağa Aqueduct so that its heritage values and conservations problems can be understood. The geographical and historical characteristics of Vezirağa Aqueduct are described by taking the effects of site and the socio-cultural situation of city into consideration. The architectural characteristics of the aqueduct are prepared by using the site survey datas to reveal the current condition and find out the original state. The original state of the structure explains its historical value and the importance during the construction period. The resistance assesment of the structure is defined by using equivalent static analysis and dynamic analysis by using finite element modeling and time-history analysis. Finally, the historical, architectural and structural characteristics of Vezirağa Aqueduct prove its historical, documentary and aesthetic values and the structural problems that can damage the aqueduct and affect its values.

17. yüzyıl boyunca, İzmir’de gelişen ticari activiteler devletin üst düzey insanlarının ilgisini şehir üzerine toplamıştır. Köprülü Fazıl Ahmet Paşa İzmir’deki su sağlama sistemi eksikliğini farketmiş ve Melez vadisine bir su kemeri, şehir merkezine ise çeşmeler yapılmasını buyurmuştur. Sistem 1674’de Vezirağa Su Kemeri olarak isimlendirilen su kemerini, on eski restore edilmiş çeşmeyi ve yetmiş üç yeni çeşmeyi kapsayacak şekilde inşa edilmiştir. Bu çalışma Vezirağa Su Kemerinin tarihi değerinin ve koruma problemlerinin anlaşılması için tarihi, mimari ve yapısal özelliklerinin tanımlanmasını amaçlar. Vezirağa Su Kemerinin tarihi ve coğrafi özellikleri, bölgenin etkileri ve şehrin sosyokültürel yapısı göz önünde bulundurularak açıklanmıştır. Yapının mimari özellikleri bugünkü ve özgün durumunu ortaya koymak için arazi çalışmalarından elde edilen bilgilerle hazırlanmıştır. Yapının özgün durumu inşası sırasındaki önemini ve tarihi değerini açıklar. Yapının olası yüklere karşı direnç değerlendirilmesi eşdeğer statik yöntem ve dinamik analizin, sonlu eleman modellemesi yapılarak ve zaman tanım alanında hesap yöntemi kullanılarak uygulanması ile tanımlanmıştır. Vezirağa Su Kemerinin tarihi, mimari ve yapısal özellikleri yapının tarihi, belge ve estetik değerlerini ve yapıya zarar verip değerlerini etkileyecek yapısal sorunları ortaya koyar.