Conservation of Kuseyri Soap Factory as an industrial heritage in Antakya

Abstract

Kuseyri Soap Factory is one of the rare soap factory buildings constructed in the 19th century in Antakya, that has survived until today. The building is a notable historic industrial building as a part of industrial heritage throughout the city. It consists of circular olive oil wells buried beneath the ground of wide galleries, stone cauldrons located below the ground, fireplace room below the cauldrons on the basement floor; spreading and drying areas that have vertical wooden screens on the first floor. The aim of this study is to analyze the values and problems of the building and develop a conservation project. The methodology of the study includes the field survey, archive and literature research and architectural examination of the other soap factories in Turkey and surrounding countries. As a result of these studies, it was determined that the building has historical, cultural, architectural and economic values that should be conserved. The problems of the building are improper additions and the use of incompatible materials. The original stone masonry walls were renewed on the ground floor of the northern facade, the original wooden screen was converted into brick and cinder block walls. The original stone masonry spaces that opened to the courtyard were destroyed and unqualified brick masonry shops were constructed. The intervention decisions were developed to conserve the building as an industrial heritage. Kuseyri Soap Factory will be refunctioned as a soap museum and handicraft center where the traditional production will be introduced and traditional handicrafts of Antakya will be manufactured. It was proposed to emphasize the original architectural characteristics on the courtyard and street facades. The unqualified section will be removed and to allow perception of the building from the street the shops will be arranged on the east of the building. The proposed functional, structural and physical interventions will contribute to the conservation of Kuseyri Soap Factory as an industrial heritage.

Kuseyri Sabunhanesi, Antakya’da 19.yy’da inşa edilmiş ve günümüze kadar gelebilmiş ender sabunhane yapılarından biridir. Yapı, geniş galerilerin döşemelerinde gömülü daire planlı yağ kuyuları, zemin kotunun altında bulunan taş kazanlar ve kazanların altında bulunan ocak mekanı ile üst katta düşey ahşap kafesli sabun taraklama ve istifleme alanları ile Antakya’nın bir endüstri mirasıdır. Bu çalışmanın amacı; yapının değerlerini ve sorunlarını analiz etmek ve bir koruma projesi geliştirmektir. Çalışmada uygulanan yöntem, alan çalışması, arşiv ve literatür araştırması, Türkiye’de ve çevre ülkelerdeki diğer sabunhanelerin mimari özelliklerinin incelenmesidir. Bu çalışmalar sonucunda yapının korunmaya değer, tarihi, kültürel, mimari ve ekonomik değerlere sahip olduğu belirlenmiştir. Yapının sorunları uygulanan niteliksiz ekler ve yanlış malzeme kullanımıdır. Kuzey cephede zemin katta özgün taş duvarlar yenilenmiş, birinci katta özgün gölgeleme sistemi briket ve tuğla duvarlara dönüştürülmüş, çatının kuzey bölümü yenilenmiştir. Yapının doğusunda avluya açılan yığma taş mekanlar yıkılmış, tuğla malzemeyle yığma teknikte niteliksiz dükkanlar inşa edilmiştir. Yapının bir endüstri mirası olarak korunmasına yönelik müdahale kararları geliştirilmiştir. Kuseyri Sabunhanesi, geleneksel üretimin tanıtılacağı, Antakya’nın geleneksel el sanatları üretiminin yapılacağı sabun müzesi ve geleneksel el sanatları merkezi olarak işlevlendirilmiştir. Avlu ve sokak cephelerinde özgün mimari özelliklerin yansıtılması düşünülmüş, avlunun doğusunda niteliksiz bölümün kaldırılarak yapının sokaktan algılanabilmesini sağlayan satış birimleri düzenlenmiştir. Önerilen işlevsel, yapısal ve biçimsel müdahaleler, Kuseyri Sabunhanesi’nin bir endüstri mirası olarak korunmasına katkı sağlayacaktır.