Urban Policies and Critical Analysis of Urban Transformation in Izmir: Yeşildere Case

Abstract

This academic study focuses the living space of the urban poor in İzmir through the Yeşildere region. Gecekondu areas in Turkey have emerged in 1950s with the immigration of people from rural to the city who migrate for reasons such as job, education and health care to meet the housing needs of people. These areas have become against to construction law, unplanned, without infrastructure together with serious environment and health problems. Yeşildere has become a gecekondu area in order to meet the housing needs of people who migrated to İzmir between 1960-1975 due to the establishment of industrial buildings and job opportunities. In time, having stuck in the city center, some interventions and works have been started under the name of so-called "urban transformation" because of the increased value of the land and the gecekondu residents were sent to other parts of the city or mass housing in the city's peripheries. Yeşildere, besides housing the aqueducts which still remain today from the Roman and Ottoman era, is being used as a gecekondu settlement due to the accelerating industrialization in the country. In recent years, demolitions have been carried out by the local government for certain reasons and new infrastructure works have been carried out in the region. In this context, the aim of the thesis is to evaluate and criticise the historical transformations of İzmir and Yeşildere, the physical and social characteristics of the urban poor's living space, the recent interventions by local government, the urban migrations and urban transformation practices. The thesis is constructing a critical analysis on Yeşildere and aiming to support the recent literature studies through the in-depth interviews with the people in the neighbourhood. For this reason, these semi-constructed interviews were conducted during the study with the individuals who is living and already lived in Yeşildere together with the literature study.

Bu akademik çalışma, İzmir’deki kentli yoksulun yaşam alanını Yeşildere bölgesi üzerinden incelemektedir. Türkiye’de 1950’lerden itibaren görülmeye başlanan gecekondu alanları köyden kente iş, eğitim ve sağlık hizmeti gibi sebeplerle göç eden insanların barınma ihtiyacını karşılayan imar kanununa aykırı, plansız, altyapısız, ciddi çevre ve sağlık sorunlarını barındıran alanlar olmuştur. Yeşildere, alana sanayi yapılarının kurulması ve iş olanaklarının oluşması sebebiyle 1960-1975 yılları arasında İzmir’e göç eden kişiler tarafından barınma ihtiyacını karşılamak amacıyla gecekondu bölgesi haline gelmiştir. Zaman içinde bu bölgelerin kent merkezi içinde kalması ve arazilerin değerinin artması üzerine sözde “kentsel dönüşüm” adı altında çalışmalar ve müdahaleler başlatılmış, bölgede yaşayan gecekondulular kentin başka bölgelerine veya kent çeperlerindeki toplu konutlara gönderilmiştir. Yeşildere, Romalılar ve Osmanlılar döneminde yapılıp günümüze kadar varlığını sürdüren su kemerlerini barındırmasıyla birlikte, ülkede sanayileşmenin hızlanması sonucu gecekondu yerleşim alanı haline gelmiştir. Son yıllarda ise, bölgede yerel yönetim tarafından belirli sebeplerden ötürü yıkımlar gerçekleştirilip yeni altyapı çalışmaları yapılmaktadır. Bu bağlamda tezin amacı, İzmir ve Yeşildere’nin tarihsel süreçteki dönüşümlerini, kentli yoksulun yaşam alanının fiziksel ve sosyal özelliklerini, yakın zamanda yerel yönetimler tarafından gerçekleştirilen müdahaleleri, kent içi göçleri ve kentsel dönüşüm uygulamalarını değerlendirmektir. Tez, Yeşildere üzerine eleştirel bir analiz inşa etmekte ve güncel literatür çalışmalarını mahalledeki insanlarla derinlemesine görüşmeler yoluyla desteklemeyi amaçlamaktadır. Bu sebeple, çalışma sırasında literatür çalışması ile birlikte Yeşildere’de yaşamış ve yaşamakta olan bireylerle yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir.