The relation of geogenic and antrophogenic factors with blood and hair lead and arsenic levels in women living in Çan and Bayramiç districts of Çanakkale province

Abstract

Objective: Mining areas and associated industrial activities carry considerable risks for human health due to multi-pathway exposure of heavy metals such as arsenic and lead. The objective of this study was to compare arsenic and lead levels in human blood and hair samples in an industrial mining area in northwestern Turkey with that of a non-exposed group demonstrating similar sociocultural characteristics. Material and Method: The population of the study consisted of 674 nonsmoker women over the age of 40 who were selected on a random basis from mine region and control area. Venous blood samples were taken and analyzed for blood lead and arsenic levels in all participants. Hair samples were later collected from 108 women with high levels in blood samples. Results: The results showed that the highest prevalence of occurrences was found in district centers whereas relatively lower values were observed in the villages. Hair arsenic and lead levels were comparably higher in the industrialized area (Çan Region) where low-quality coal combustion used in power generation and residential heating were dominant. Conclusion: Although high correlations were not found, blood and hair arsenic and lead levels in individuals living in industrial and agricultural areas were found to be high at levels influencing the human health. On the other hand, these results should be further supported and verified with advanced and long duration monitoring activities.

Amaç: Maden bölgeleri ve bununla ilişkili endüstriyel alanlar arsenik ve kurşun gibi ağır metallerin çok yönlü maruziyetleri nedeniyle insan sağlığı için önemli riskleri barındırırlar. Bu araştırmanın amacı, Türkiye’nin kuzeybatısında bulunan endüstriyel maden alanında insanların kan ve saçlarındaki arsenik ve kurşun seviyelerinin benzer özelliklerdeki fakat maruziyetin olmadığı bir bölgedeki grup ile karşılaştırmaktır. Materyal ve Metot: Araştırma popülasyonunu maden ve kontrol bölgesinden rastgele seçilen ve sigara içmeyen 40 yaş üstü 674 kadın oluşturmuştur. Tüm katılımcılardan venöz kan örnekleri alınarak kandaki kurşun ve arsenik düzeyleri analiz edilmiştir. Daha sonra aynı grup içinde kan örnekleri yüksek seviyelerde olan 108 kadından saç örnekleri alınmıştır. Bulgular: Elde edilen sonuçlara göre en yüksek maruziyet ilçe merkezlerinde gözlenirken en düşük değerler köylerde tespit edilmiştir. Saç arsenik ve kurşun seviyeleri düşük kaliteli linyit kömürlerinin elektrik üretimi ve kentsel ısınma amaçlı yakıldığı endüstriyel alanda (Çan Bölgesi) göreceli olarak daha yüksek bulunmuştur. Sonuç: Yüksek korelasyon değerleri elde edilmemiş olsa da, gerek endüstriyel alanda gerekse tarımsal üretimin yoğun olduğu kontrol bölgesinde kan ve saçtaki arsenik ve kurşun seviyelerinin insan sağlığını etkileyebilecek seviyelerde bulunduğu gözlenmiştir. Buna karşın elde edilen sonuçların daha ileri ve uzun süreli izleme çalışmaları ile desteklenmesi gerekmektedir.