Türkiye'de Akilli Köy Potansiyelinin İncelenmesi

Abstract

Teknolojinin gelişip kentsel alanlarda etkin şekilde kullanılmasıyla kırsal alanlar geride kalmış ve kır-kent arasındaki dengesizlik artmıştır. Yeni bir kırsal kalkınma aracı olan akıllı köy bu kavramın teorik ve pratikte eksikliklerinin giderilip anlaşılması gerektiği düşünülmektedir. Bu çalışma akıllı köy literatürüne katkı sunmayı, alt ölçek indikatörlerini araştırmayı ve Türkiyenin akıllı köy potansiyelini kırsal yerleşim ölçeğinde analiz ederek metodolojik bir bakış sunmayı amaçlamaktadır. Akıllı köy potansiyeli analiz etmek için çalışmada ÇKKV (Çok Kriterli Karar Verme) yöntemleri kullanılmıştır. Değişkenler ağırlıklandırılarak kırsal yerleşimlerin uygunluk değerleri analiz edilmiştir. Son olarak, akıllı köy konseptinin mevcut kırsal yerleşimlere uygulanması ile ortaya çıkabilecek mekânsal değişiklikler değerlendirilmiş ve akıllı köy planı için konsept geliştirilmiştir. Sonuç olarak, Akıllı Köy konseptinin Türkiye'deki potansiyeli mekânsal olarak ortaya konmuştur. Özellikle iç anadolu bölgesi ile ege ve marmara bölgesinin bazı yerleşimlerinde potansiyelin yüksek olduğu görülmüştür. Analiz gerçekleştirilirken objektif ve subjektif sonuçlar arasında önemli farklılıklar olduğu gözlemlenmiştir. Özellikle tarımsal üretim varlığı ve 2018-2022 yılları arası nüfus değişim oranı değişkenleri en fazla farklılığın olduğu değişkenlerdir. Yüksek potansiyele sahip kırsal yerleşmelerde yapılan gözlem sonuçlarına göre, belirli bir nüfus büyüklüğüne ulaşmanın ve yerleşmede kooperatiflerin varlığının kavramı olumlu yönde etkileyecek değişkenler olduğu tespit edilmiştir.

With the development and effective use of technology in urban areas, rural areas have been left behind, and the imbalance between rural and urban areas has increased. The concept of smart village, a new rural development tool, is thought to be understood theoretically and practically. This study aims to contribute to the smart village literature, investigate local scale indicators, and provide a methodological perspective by analyzing the smart village potential of Türkiye at the rural settlement scale. MCDM (Multi-Criteria Decision-Making) methods are used in the study to analyze the smart village potential. The suitability values of rural settlements are analyzed by weighting the variables. Finally, spatial changes that may arise with the application of the smart village concept to existing rural settlements are evaluated, and a model for smart village plan is developed. As a result, the potential of the Smart Village concept in Türkiye has been revealed spatially. It is observed that the potential is particularly high in the Central Anatolia region and some settlements in the Aegean and Marmara regions. While performing the analysis, it is observed that there are significant differences between objective and subjective results. In particular, the variables presence of agricultural production and population change rate between 2018-2022 are the variables with the most differences. According to the results of the observations made in rural settlements with high potential, it is determined that reaching a certain population size and the presence of cooperatives in the settlement are variables that will positively influence the concept.