From space to junkspace: Four episodes of/in architectural theory

Abstract

This thesis focuses on four concepts in architectural theory; space, place, nonplace, and junkspace, and points to understanding possible connections and relationships between these concepts. It aims to investigate how these relationships are established and possible causes in architectural history which might have led to their emergence and use by tracing the evolution of these concepts through a literature review. The discussion will be framed around episodes of debate on the concepts regarding the history of architectural theory. Conceptualized as a force field generated by the dynamism of bodily movement, the understanding of space by empathy theory profoundly influenced modern architecture. Modern architecture’s preoccupation with space was criticized with recourse to the concept of place. Anticipating postmodernist sensitivity place challenged the dominance of space. However, the focus on place, in opposition to space, was also criticized for the tendency to create scenographic effects driven by commercial interest. The “production” of “places” was followed by the definition of two important concepts: “non-place” by Augé and “junkspace” by Koolhaas. By reading the debates around these four concepts as episodes of/in architectural theory, I not only aim to see the relations between these concepts but also understand how the impact of globalization is visible regarding “non-place” and “junkspace.”

Bu tez, mimari teorideki dört kavram üzerine odaklanmaktadır; mekan, yer, yer-olmayan ve atıkmekan ve bu kavramlar arasındaki olası bağlantıları ve ilişkileri anlamaya işaret eder. Bu kavramların evriminin izini sürmek suretiyle, bu ilişkilerin nasıl kurulduğunu ve mimarlık tarihinde ortaya çıkışlarına ve kullanımlarına yol açmış olabilecek olası sebepleri literatür taraması yoluyla araştırmayı amaçlamaktadır. Tartışma, mimari teori tarihi ile ilgili kavramlar üzerine yapılan tartışma bölümleri etrafında şekillenecektir. Bedensel hareketin dinamizminin ürettiği bir güç alanı olarak kavramsallaştırılan empati kuramının mekan anlayışı, modern mimariyi derinden etkilemiştir. Modern mimarinin mekanla meşguliyeti, yer kavramına başvurularak eleştirilmiştir. Postmodernist duyarlılığı öngören yer, mekanın egemenliğine meydan okumuştur. Bununla birlikte, mekana karşıt olarak yere odaklanma, ticari ilgi tarafından yönlendirilen senografik etkiler yaratma eğilimi nedeniyle de eleştirilmiştir. “Yerlerin” “üretimini” iki önemli kavramın tanımı izler: Augé tarafından “yer-olmayan” ve Koolhaas tarafından “atıkmekan.” Tez bu dört kavram etrafındaki tartışmaları mimarlık kuramının bölümleri olarak okuyarak, yalnızca bu kavramlar arasındaki ilişkileri görmeyi değil, aynı zamanda küreselleşmenin etkisinin “yer-olmayan” ve “atık mekan” üzerinden nasıl görünür olduğunu da anlamayı hedefler.