Alaşehir alt havzasının (Gediz Havzası, Batı Anadolu) nem değişimi yöntemine göre yeraltısuyu besleniminin değerlendirilmesi

Abstract

Gediz havzası Ege Bölgesinin en önemli havzalarından biridir. Çalışma alanı Gediz havzası içerisinde bulunan Alaşehir alt havzasıdır. Bu çalışma kapsamında Alaşehir alüvyon akifere çok sayıda araştırma kuyusu açılmış olup, araştırma kuyularında zemin karakterizasyonu belirlenmiş ve bazı kuyulara da zemin nem sensörleri konumlandırılarak yeraltısuyu beslenimi hesaplanmıştır. Doygun olmayan bölgedeki zeminlerde nem değişim yöntemi ile yağıştan sonra zemin nem değişimleri belirlenerek yağıştan beslenme miktarı tespit edilebilmektedir. Bu kapsamda alüvyon akifere 5 farklı noktada özel açılan kuyularda 5, 10 ve 15 m derinliklerde nem sensörleri vasıtası ile zemin nemi, sıcaklığı ve tuzluluğu ölçülmüştür. Çalışma alanında seçilen kuyularda zeminin suya doygun olmayan bölgesinde gerçekleştirilen hacimsel su içeriklerine göre mevsimsel değişiklikleri ortaya konulmuş ve yağıştan kaynaklanan beslenme miktarı belirlenmiştir. Elde edilen ölçümler sonucunda, çalışma alanındaki alüvyon akiferdeki yeraltısuyu beslenimi en az 40,81 ile en çok 77,12 mm olacak şekilde, ortalama olarak da 56,83 mm hesaplanmıştır. Ayrıca, ilk kez derin kuyular vasıtası ile yeraltısuyu besleniminde kullanılan zemin nem değişim yönteminin limitasyonları da bu çalışma kapsamında tartışılmıştır.

Gediz basin is one of the most important basins in the Aegean Region of Turkey. The related study area, Alaşehir, is a sub-basin of Gediz basin. In this respect, many investigations and/or monitoring wells in the Alaşehir alluvial aquifer had been drilled, soil characterization was done and groundwater recharge was calculated by using soil moisture sensors. The groundwater recharge can be calculated by using soil moisture variation for soils located in the vadose zone by recording the soil moisture changes after rainfall. Thus, soil moistures, temperature, and salinity measurements were recorded in 5 selected wells at varying depths of 5, 10 and 15 m via soil moisture sensors. In this study, the measurements of volumetric water contents of selected wells at varying depths of the vadose zone were obtained and presented, the assessment of the variation of the data with seasonal changes was done and recharge values were determined. Based on the recorded data, the groundwater recharge of the study area was calculated to vary between 40.81 and 77.12 mm with an average of 56.83 mm. In addition, the operating method of the soil moisture sensors, the process of locating the sensors in the wells and the limitations of the method were explained.