Agro Food System transitions? Exploring alternative Agro Food Initiatives in Izmir, Turkey

Abstract

This dissertation investigates emerging Alternative Agro Food Systems (AAFSs) in Turkey and does so by focusing on three niche initiatives in İzmir. Building on Regime Theory and the Multi-Level Perspective, it views these initiatives as strategic niches and explores their development processes by documenting their socio-technical practices. Thus, this thesis fulfills the understanding of newly emerging alternatives and their transformation in Turkey with regard to their development processes in İzmir. Through exploratory qualitative multiple case study, this dissertation provided a meso-level investigation, documentation of the agro food system and micro-level investigation of Alternative Agro Food Initiatives in Turkey. A micro-level exploration is undertaken by three niche initiatives in İzmir; (a) producer initiated Alternative Agro Food Niche- Gödence Cooperative, (b) consumer initiated Alternative Agro Food Niche- BİTOT and (c) producer-consumer collaborated Alternative Agro Food Niche-Foça Earth Market. Case studies, which are explored in İzmir, have provided a city-level investigation through examination of role of İzmir in the emergence and development of alternative agro food niches. Case studies reveal characteristics and development processes of alternative food initiatives. Gödence revealed a niche that shows a degree of compatibility with the incumbent regime. This compatibility blunted the innovative capacity of the niche due to several structural reasons and path-dependencies. Stabilizing path-dependencies created tendencies which restrain the diffusion of socio-technical practices. On the other hand, BİTOT and Foça Earth Market formed new niches. The creativity, talent to widen voluntarism and existing networks of Buğday Association provides BİTOT a web of volunteers to create, design and apply socio-technical practices. Foça Earth Market’s unique innovation capacity is lying under its artifice to use incumbent regime institutions to create alternative socio-technical practices. The flexibility in the Foça Niche to motivate actors including those from mainstream regime has contributed to the innovative capacity of the initiative.

Bu tez çalışması Türkiye’de yeni ortaya çıkmakta olan Alternatif Tarımsal Gıda Sistemlerini İzmir’deki üç adet niş inisiyatife odaklanarak incelemektedir. Bu çalışma, Rejim Teorisi ve Çok-Düzeyli Perspektif çerçevelerine dayanarak, ilgili inisiyatifleri birer stratejik niş olarak ele almakta ve bu nişlerin gelişim süreçlerini soruşturmaktadır. Dolayısıyla bu tez, Türkiye’de yeni ortaya çıkmakta olan alternatifleri ve bu alternatiflerin dönüşümünü nişlerin İzmir’deki gelişmeleri ile bağlantılı biçimde ortaya koymaktadır. Bu tez, keşifçi niteliksel çoklu vaka araştırması ile; bir mezo-seviye inceleme, tarımsal gıda sistemi belgeleme ve Türkiye’deki Alternatif Tarımsal Gıda İnisiyatiflerine yönelik bir mikro-seviyede inceleme sunmaktadır. Mikro-seviye soruşturması İzmir’deki üç ayrı niş inisiyatifte yapılmaktadır; (a) üretici inisiyatifi olarak Gödence Kooperatifi, (b) tüketici inisiyatifi olarak BİTOT, ve (c) üretici-tüketici müşterekliği olarak Foça Yeryüzü Pazarı. Vaka çalışmalarının İzmir’de yer alıyor olması, nişlerin ortaya çıkışı ve gelişimi bağlamında kentsel seviyede bir sorgulamaya olanak tanımıştır. Vaka çalışmaları alternatif gıda inisiyatiflerinin niteliklerine ve gelişme süreçlerine ilişkin bulguları ortaya koymaktadır. Gödence ‘yerleşik rejim’ ile uyumluluk gösteren bir niş olarak ortaya çıkmıştır. Bu uyumluluk hali çeşitli yapısal nedenler ve izlek bağımlılıkları nedeniyle nişin yenilikçi kapasitesini köreltmiştir. İzlek bağımlılıklarının sabitleşmesi, sosyo-teknik pratiklerin yayılmasını engeller nitelikte bir eğilim yaratmıştır. Diğer taraftan BİTOT ve Foça Yeryüzü Pazarı yeni nişlerin oluşumuna kaynaklık etmiştir. Buğday Derneği’nin yaratıcı kapasitesi, gönüllülüğü genişletmekteki becerisi ve mevcut ağları, BİTOT için sosyo-teknik pratikler yaratacak, tasarlayacak ve uygulayacak bir gönüllüler ağı sağlamıştır. Foça Yeryüzü Pazarı’nın kendine mahsus yenilikçi kapasitesi, alternatif sosyo-teknik pratikler yaratırken yerleşik rejimin kurumlarını ve aktörlerini maharetli biçimde kullanmasının altında yatmaktadır.